Vitamine A behoort tot de z.g. ‘vetoplosbare vitaminen’. Deze vitamine is met name betrokken bij het afweermechanisme. Krijg je voldoende van deze vitamines binnen, dan verklein je de kans op infecties. Vitamine A heeft het lichaam echter ook nodig voor de gezondheid van de huid, het gezichtsvermogen, het tandvlees en bij met name kinderen speelt het een rol bij de groei. Daarom wordt zwangere vrouwen aangeraden om met name voldoende vitamine A binnen te krijgen.
In welke voeding zit het?
Vitamine A wordt gevonden in dierlijke producten zoals lever, vette vis, zuivelproducten en eieren. Plantaardige bronnen van vitamine A bevatten carotenoïden, zoals bètacaroteen, die het lichaam kan omzetten in vitamine A. Deze bronnen omvatten oranje en gele groenten (bijv. wortelen, zoete aardappelen) en donkere bladgroenten (bijv. boerenkool, spinazie). Om voldoende van deze stof binnen te krijgen, wordt aangeraden om groente en fruit te eten. Hierin zit namelijk bèta-caroteen. Het lichaam kan dit omzetten naar vitamine A. Echter zijn de belangrijkste bronnen van waaruit deze vitamine gehaald kan worden vis, boter maar ook lever.
Functies en voordelen:
-
- Gezichtsvermogen: Vitamine A is essentieel voor een goed gezichtsvermogen. Het helpt bij het vormen van rodopsine, een molecuul dat nodig is voor het detecteren van licht in de lichtgevoelige cellen van het netvlies.
- Huidgezondheid: Vitamine A is betrokken bij de groei en regeneratie van huidcellen. Het helpt bij het behouden van een gezonde huidtextuur en helpt bij de behandeling van bepaalde huidaandoeningen.
- Immuunsysteem: Vitamine A speelt een rol in het versterken van het immuunsysteem en het behoud van de integriteit van slijmvliezen, zoals die in de luchtwegen en het maagdarmkanaal.
- Botgezondheid: Het is ook belangrijk voor de groei en ontwikkeling van botten.
Symptomen van een tekort
De belangrijkste kenmerken van een tekort aan Vitamine A zijn een verslechterde weerstand en een droge huid. Ben je vatbaar voor verkoudheid, griep of voel jij je vaak gewoon minder fit? Dan kan het zijn dat je een tekort hebt opgebouwd. Dit gebeurt echter niet zomaar van de een op andere dag. Een tekort aan vitamine A kan leiden tot problemen met het gezichtsvermogen, nachtblindheid en een verzwakt immuunsysteem. Het kan ook de huid en slijmvliezen beïnvloeden.
Teveel vitamine A… en dan?
Het bijzondere is dat de symptomen bij een tekort aan deze vitamine minder opvallen dan wanneer je teveel vitamine A binnen krijgt. Krijg je teveel binnen, dan noemt men dit ook wel ”hypervitaminose A’. De symptomen zijn nogal divers. Van hoofdpijn tot minder eetlust en van een verminderd gezichtsvermogen tot spierpijn en een rode, schilferige huid. Met ongeveer 3000 microgram vitamine A per dag krijg je voldoende binnen. Te veel vitamine A kan dus leiden tot toxiciteit, wat schadelijke effecten kan hebben op de gezondheid. Dit kan vooral een probleem zijn bij het consumeren van grote hoeveelheden lever, die veel vitamine A bevat.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) van vitamine A kan variëren afhankelijk van factoren zoals leeftijd, geslacht en specifieke behoeften. Voor volwassenen varieert de ADH gewoonlijk tussen de 600 en 900 microgram per dag.
